Omdat bij proefdraaien na een paar jaar van stilstand er geen olie op de cilinderkop zichtbaar werd (draaiende motor, kleppendeksels verwijderd), moest de olievoorziening getest worden.
Eerst het test-asje besteld bij Salis. (Daarover later)
Tuimelaars verwijderd, asje aangedreven met boormachine. Meteen flinke opbrengst, olie gulpte royaal uit de beide openingen in de kop. Kennelijk is dus ofwel de stromingsweerstand in de tuimelaar te hoog, ofwel de druk van de pomp is te klein.
De pompdruk is moeilijk te meten, heeft iemand een idee?
Hoe kun je een verstopping in de tuimelaar vaststellen?
Hoe is eigenlijk de loop van de olie ná het buisje dat de tuimelaar-as ingaat? De as moet gesmeerd worden, maar daarna zal de olie ook de klepgeleiders moeten smeren...dus het moet een natte boel worden daar onder die deksels....
Hopelijk heeft iemand een idee hoe dit allemaal zit...

Nu het test-asje... De dikte van de as is 7,95 mm, precies goed..
Het aandrijvende einde in het pomphuis is bij de BMW-as vierkant 7,0 mm, (dus elk zijvlak heeft 0,5 mm afstand tot de buitenomtrek van de as)
Maar bij dit test-asje is het aandrijvende einde vierkant 6,6 mm, en de hartlijn daarvan ligt zover uit het midden, dat één van de zijvlakjes nog afgevijld moest worden, om de vereiste afstand van 0,5 mm te halen....
Verder zat er een braam op aan het aandrijfeinde, die eerst afgevijld moest worden...
Geen aanrader!

Vriendelijke groeten,
Peter van Waveren
 

Vervolg pomp-test...
Ik heb geprobeerd een indruk van de oliedruk te krijgen, door met mijn vingertop de uitstroom-openingen in de kop af te sluiten. Dat ging zonder moeite. Je voelt een lichte pulsatie in de oliedruk, maar de stroom is makkelijk te stoppen...
Nu is dus ook de pomp zelf aan een inspectie toe, en uitzoeken of er nog revisie-onderdelen te krijgen zijn....of een nieuwe pomp.
Ook maar eens kijken wat perslucht op de tuimelaar-assen uitricht..

Wordt vervolgd.

Ken je het artikel uit MR 2017-4 blz. 20? Daar wordt op basis van een eerder artikel van Mark Nessen geschreven hoe de steunen voor de tuimelaars uit de kop kunnen worden genomen. Dan kan je controleren of er asafzetting zit in de oliegaten van de steunen. Dat komt nog wel eens voor. Dat geldt overigens niet voor jouw type motor. Wel voor de R26/27. 25/3 weet ik niet.

Er hoeft geen grote hoeveelheid olie in de kop te komen. Moet ook geen homeopathische toestand worden maar uit je beschrijving denk ik te begrijpen dat de hoeveelheid olie die in de kop komt toch eigenlijk wel genoeg zou moeten zijn. Er moet tenslotte ook nog olie naar andere delen van het blok gaan dus dat pompje heeft het al druk  .

Succes! Roelof Jan

Beste Peter,
Je hebt een olieprobleem boven in de R25/2 kop dat komt vaker voor. Je verhaal lezende zou ik als eerste je oliepomp demonteren en open maken. Als een oliepomp veel gedraaid heeft is er veelal sprake van slijtage. De pomptandwielen kun je nog wel kopen maar het pomphuis is niet meer te koop. Als je de pomp open hebt kun je met een voelermaat tussen de tanden meten. Als je daar 0.4 mm ruimte tussen meet is dat teveel. Wat het precies moet zijn staat in de rep handleiding, ik dacht dat het iets van 0.20 mm moet zijn. Als je dat inderdaad meet is meestal het doorgeboorde gat van het pomphuis van het aangedreven tandwiel uitgesleten en je daardoor meer ruimte meet tussen de tanden dan normaal en betekent dat verlies van oliedruk. Voor dat uitgesleten gat kun je bij Stemler een verloopbusje kopen en dat er strak in maken. Misschien kun je bij Stemler ook een ander huis kopen waar al een busje in zit. De tandwielen zou ik ook kopen om alle slijtage te vermijden en je een zo hoog mogelijke oliedruk hebt. Verder zou ik 1 tuimelaar demonteren en kijken of de oliepijpjes goed open zijn en de tuimelaar uit elkaar halen en goed schoonmaken. Dan monteer je die weer en haal je de andere pas los en doe je precies hetzelfde. Ik denk dat dan pas je olieprobleem is opgelost. De oliepijpjes moeten dus ook goed open zijn. Dat er olie boven in de kop welt is wel een goed teken. Oliedruk meten is een moeilijk punt omdat er geen aansluiting is om die te meten. Misschien is de enige mogelijkheid om dit te kunnen doen de beide oliepijpjes uit de kop te halen en 1 oliegat dichtstoppen met een taps stuk rubber en het andere oliegat ook een taps rubber te nemen met een slang als doorvoer en dat aan te sluiten op een drukmeter. Ik heb dat zelf nooit gedaan maar de druk zal wel erg laag zijn, misschien een paar tienden bar druk.   Groetjes, Ed. Steur.    

Hallo Peter,
Op je vraag hoe de olieloop in de tuimelaar is kun je zien als een tuimelaar uit elkaar is. Waarschijnlijk zit bijna aan de onder of bovenkant een gaatje in de tuimelaar en druipt druppelgewijs de olie via de tuimelaar naar de klep toe en smeert zo de geleider. Van anderen hoor ik ook wel dat er flink olie uit komt maar is dat ook afhankelijk van de oliedruk. Voordat de olie aankomt bij de cilinder worden diverse dingen gesmeerd zoals bij de ketting van de distributie en geeft dat alleen al een flink drukverlies. Het kan ook best goed zijn na je reparaties. Denk er aan, als je 1 tuimelaar er af hebt gehaald dat je halve kop los zit. Die tuimelaar goed schoonmaken inwendig en met een pondensleutel vast zetten. Dan pas de andere tuimelaar doen, dat scheelt je een koppakking.
Succes, Ed. Steur.  

Dank voor alle meedenkers

Inmiddels de tuimelaars verwijderd, oliepijpjes schoon geragd en geblazen. daar kwam een beetje aanslag uit, niet ernstig.  Met passend boortje de holle tuimelaar-as schoon "geboord". Kwamen wat harde zwarte brokjes uit. Verder reinigen van eventuele kanaaltjes is niet mogelijk...Perslucht erop...

Kop weer in elkaar gezet, nieuwe koppakking gebruikt. Bewegende delen in de kop zo goed mogelijk van olie voorzien.
Motor gestart, draait prima. Maar.....geen druppel olie zien verschijnen bij de tuimelaar...
Dus nu oorzaak zoeken bij de oliepomp.
Die eerst maar uitbouwen en nameten...

Maar het blijft vreemd dat de laatste keer (voor dit huidige "project")  dat de motor draaide (paar jaar geleden) er olie-lekkage optrad bij de rubberafdichtingen van de stoterstangen...
Dat moet toch op een olie-stroom naar de kop wijzen?
Wat kan er sindsdien gebeurd zijn..??

Vriendelijke groeten,
Peter

Beste Peter,
Je hebt de tuimelaars er af gehad en de pijpjes schoon gemaakt en de holle tuimelaar as schoon geboord. Er zat dus wel degelijk vuilresten in. Je hebt echter wel verzuimd om de tuimelaars zelf uit elkaar te halen want daar binnen zit ook vuil maar dat zijn wel kleinere deeltjes dat de zaak kan verstoppen. Als je de scharnierende tuimelaar van de tuimelaar as af hebt kijk dan ook of het uitloopgaatje van de tuimelaar goed open is. In de tuimelaars zitten n.l twee busjes met een dunnere rand waarlangs de olie loopt naar het gaatje van de tuimelaar. Als dat vervuild is komt daar natuurlijk ook geen olie door naar het gaatje in de tuimelaar zelf. Ik zou dit eerst doen voor je de oliepomp er af haalt, dan weet je zeker dat daar geen verstopping meer kan zitten. 

Dat je een paar jaar geleden olie zag lekken bij de rubber afdichtingen van de stoterpijpjes moet er toen wel olie zijn geweest in de kop. Ja, dat kan heel goed zijn want de pijpjes die in de kop zitten zijn ook niet hermetisch dicht en lekt de olie weg via de stoterstangen. De stoterstang gaten is meestal het laagste punt in een cilinderkop en loopt de olie altijd daar naar toe. Het zijn dus olieafvoer gaten tegelijk.    

Vriendelijke groeten,
Ed

We zijn weer een paar maanden verder, en nu heeft de smering in het blok de volle aandacht.

1. Ik heb on-line een "nieuwe" oliepomp aangeschaft bij Meyer (Duitsland). Deze getest in een bakje met olie en de boormachine als aandrijving. Ik kon de oliestroom met mijn vingertop niet tegenhouden, maar ik deed de proef met een veel te hoog toerental...dat moet nog even opnieuw..(Het toerental van de pomp is maximaal 4 omw/sec)
De documentatie van BMW geeft voor de speling tussen de tandflanken in de pomp de waarden tussen 0,03 en 0,05 mm. De speling tussen de tandflanken is zo op het oog bij mijn oude pompje meer dan 0,1 mm. De slijtage van de aluminium vlakken lijkt vrijwel 0 mm. De tandspeling bij het "nieuwe" pompje lijkt eigenlijk niet veel beter dan bij de oude, dat is aan de relatieve beweging tussen de twee asjes wel te zien..
Een andere verklaring voor de geringe olie-opbrengst met de oude pomp kan ook een volledig verstopte zeef zijn geweest. De inhoud van die zeef voelt aan als een harde klont...Daarom ook bij Meyer een echt nieuwe zeef aangeschaft.
Misschien heb ik straks gewoon een goed werkende reserve-pomp, of twee slechte, dat moet nog blijken.

2. Verder vraag ik me af hoe ik de olieslingerschijf kan inspecteren en schoon krabben, zonder de krukas uit te bouwen. En welke onderdelen zijn voor hun smering afhankelijk van deze schijf?

3. Weet iemand waar de pomp haar olie allemaal heen brengt?  Ik dacht dat alles naar de kop gaat, waar de tuimelaar-assen gesmeerd worden, en de terugstromende olie de stoterbussen en de nokken smeert. Verder zal het wel een natte boel zijn in die kop, en zullen de klepgeleiders nog wat krijgen.

4. Er zijn bij mijn oude pomp twee dikten pakking gebruikt, weliswaar met dezelfde positie van de drie gaatjes, maar de pakking bij de zeef (lage druk) is 1,2 mm, en de pakking tussen pomp en blok (hoge druk)  is 0,40 mm, (samengeperst 0,25 mm)
In de documentatie van BMW zelf hebben deze twee pakkingen verschillende nummers, bij Meyer is het nog maar één nummer, en dan krijg de zeef-pakking .Wie heeft hier ervaringen mee?

Vriendelijke groeten,

Peter van Waveren

 

Hallo Peter,
Ik reageer op jou verhaal van de tuimelaars. Je schrijft dat je de holle assen hebt schoon gemaakt maar niet dat je de tuimelaars uit elkaar hebt gehaald. Dat had je dus wel moeten doen omdat er 2 bussen in zitten met of een gaat je of een groef waardoor de olie weglekt naar en via de tuimelaar en druppelsgewijs dan olie lekt op de klep. Op de tuimelaar zit zelf ook een gaatje als het goed is, anders lekt de olie aan de zijkanten van de tuimelaar er uit. 

Groetjes, Ed.    

Mijn dank voor de reactie.
Inmiddels de tuimelaars uit elkaar gehaald, alle dicht gebakken gaatjes weer opengepeuterd, en de boel weer in mekaar gezet. De oliepomp kan een flinke druk opbouwen, wanneer ik hem test in een pan olie. maar de druk in de pers-leiding direct vóór de holle tuimelaar-assen is vrijwel 0.
Uit documentatie blijkt dat de pomp de olie naar drie bestemmingen brengt, ik citeer:

"Durch Bohrungen im Kurbelgehäuse zum Ölschleuderring an der Kurbelwelle, zu einer Öldüse den Steuerkettenantrieb und zu einer Steigleitung im Zylinder und Zylinderkopf zu den Schwinghebeln".

Het lijkt erop, dat de twee boringen zoveel olie afvoeren, dat er geen druk meer is om de tuimelaar-assen te smeren.
Zijn deze openingen te groot (geworden)?




 

Beste Peter, 
Ik begrijp dat je nu een nieuwe oliepomp hebt met een nieuw oliefilter. Je hebt nu wel de tuimelaars uit elkaar gehaald en de gaten in de assen ook open en schoongemaakt. De oliepijpjes heb je ook schoon gemaakt maar je hebt nu geen olie in de kop. Heb je nu nog wel olie boven in de kop als de oliepijpjes er uit zijn? Dat had je namelijk eerst wel. Controleren met je test-as. Als je daar wel olie op pompt moet het dan ook in de tuimelaars werken met de oliepijpjes. 
Heb je daar geen olie zit je test-as dan wel goed in het vierkant van de oliepomp? Die kan er naast zitten of het vierkant tussenstuk ligt dan los in je carterpan. Dan werkt je pomp natuurlijk niet. Zolang je niet zeker weet dat je oliepomp wordt aangedreven moet je de motor niet starten om schade te voorkomen. Doe eerst alles met je test-as tot je zeker weet dat er oliedruk is. 

Je olieslingerschijf kun je alleen controleren en vervangen als je de krukas uit het blok hebt gehaald en alles aan de voorkant van je krukas hebt gedemonteerd. Ingebouwd kun je dat dus niet controleren. Er zit in de voorste lagerplaat met het 6206 lager een boring van 1 mm dat voor het oliepijpje zit om de distributieketting te smeren en je krukas zelf heeft ook olie nodig. Er zit nog een olieboring in het blok zelf die naar je stijgpijpje in de cilinder voert via de olieboring die ook in de voorste krukaslagerplaat zit voor zover ik het uit mijn hoofd weet. Je schreef al dat je oliefilter op de oliepomp hard was geworden en heb je vervangen. Controleer eerst of je aandrijfas op de oliepomp goed in het vierkant van de oliepomp zit en als je dan geen oliedruk hebt met je test-as dan is er iets niet goed. Zit in de pakking van de oliepomp op het carter wel een gaatje om de olie door te pompen?. Als dat allemaal wel goed is en vast zit snap ik niet dat je geen oliedruk hebt. Is het motorblok dan zo vervuild dat alles dicht zit? Dat heb ik nog nooit mee gemaakt. Maar alles kan. 
Groeten,
Ed.  

Afgelopen dinsdag 20 september was de bekroning op al het werk. Ik kon niet alleen het startpunt van de BOK rit op Prinsjesdag bereiken (Renkum), maar ook de hele rit voltooien, en ook weer de thuisbasis in Nieuwegein bereiken, en dat alles in één etmaal, en bij daglicht. Er was maar één (carburateur)storinkje, en het haviksoog van Gert Dekker zag gelukkig meteen de oorzaak.

De oliedruk is waarschijnlijk in orde, want er sijpelt olie uit de openingen in de tuimelaars. Hopelijk krijgen de nokken en de nokvolgers ook hun deel van de rondspattende olie in het blok (Olieslingerschijf).
Op de clubrit zag ik ook dat de meeste zadels van de R25 een horizontaal geplaatste veer hebben. dat wordt mijn volgende onderwerp.

 

Als voorlopige afsluiting van het onderwerp oliedruk is het misschien interessant om nog even te beschrijven hoe het tot een goed einde is gekomen.
1. De oliezeef bleek niet verstopt met binnengedrongen rotzooi, zoals ik eerder dacht. Het inwendige was schoon, maar kennelijk is mijn waarneming soms onjuist, mede door wantrouwen en stress.
2. Ik heb een "nieuwe" oliepomp van Harry gemonteerd, en daar ben ik verder mee gaan testen.
3. Ik heb de oliedruk op de buisjes naar de tuimelaar gemeten, met behulp van het hulp-asje en een boormachine. Het toerental was een gokje, maar ik denk dat ik in de buurt van het gebruikelijke toerental tijden rijden zat. (Je kunt uitrekenen hoe snel de pomp draait, bij 5000 t/min van de krukas, en de overbrenging naar de nokken-as, en de worm-overbrenging naar de pomp-as. Let op: de worm op de nokken-as heeft twéé "tanden"). 
De drukmeting maakt gebruik van de formule, P x V = constant, bij constante temperatuur, voor gas in een afgesloten ruimte. Ik sluit een doorzichtig, stug slangetje aan op een van de buisjes (die dus niet meer naar de tuimelaar gaat). Het andere buisje gaat nog wel naar een tuimelaar, maar de oliestroom daardoorheen is heel klein, en die beinvloedt de meting sowieso niet.
Het slangetje is ongeveer 30 cm lang, en zodra de olie het begin van het slangetje bereikt, sluit ik de andere opening van het slangetje af. Dan verhoog ik het toerental van de pomp. Het olieniveau stijgt tot 20 cm in het slangetje, er is dus nog 10 cm over voor het gas. Omdat het volume V in het slangetje recht-evenredig is met de lengte L, mag je in deze formule V vervangen door L. Het volume van het gas in het slangetje is dus tot 1/3 gekrompen. Dat betekent dat de druk daar drie keer zo hoog is geworden als de omgevingsdruk. Dus 3 bar, dus 2 bar overdruk. Deze proef kun je net zo nauwkeurig doen als je wilt (maak een cm-verdeling op de slang).
4.Toen de tuimelaars weer in elkaar gezet waren, heb ik de motor laten draaien zonder de deksels. Tot mijn vreugde zag ik nu, dus met de nieuwe pomp, een duidelijk oliestroompje uit de openingen van de tuimelaars sijpelen. Het waren niet de gulle golven waar ik op gehoopt had, maar hier durf ik ik wel mee te rijden.
Het is een oefening in vertrouwen, dus zonder echt te weten....